Ailenizde erken menopoz varsa yumurtalık testi yaptırın!
Son yıllarda kadınların çalışma hayatına daha fazla katılması, kariyer yapması, evlilik yaşını da geciktiren nedenler arasında yer alıyor. Ancak kariyer yapmak uğruna çocuk sahibi olmayı ertelemek, gelecekte çocuk yapma şansının tamamen ortadan kalkmasına neden oluyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Fatih Şendağ, takvim yaşının çoğu zaman aldatıcı olabileceğini belirterek, "Takvim yaşıyla yumurtalık yaşı aynı olmuyor. Bazen 18 yaşındaki bir genç kızın yumurtalık yaşı 45 olabiliyor. Bu da yumurtalık rezervinin bitmesi ve anne olamamak anlamına gelebilir" diyor.
Anne olabilmek için takvim yaşı-yumurtalık yaşı arasındaki farklılık dışında, erken menopozun da çok önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Fatih Şendağ, "Genç kızların yumurtalık rezervine baktırmasında fayda var. Çünkü ailelerinde anneleri, teyzeleri, halaları, nineleri genç yaşta menopoza girdiyse, yumurtalık rezervine daha genç kızlıkta bakılması gerekiyor" diye konuşuyor. Türkiye'de ortalama menopoz yaşının 49 olduğunu, Avrupa ortalamasının ise 51 olduğunu belirten Prof. Dr. Fatih Şendağ, kadınların yumurta rezervi hakkında şu bilgileri veriyor:
"Kadınlar doğduklarında belli bir yumurta rezerviyle doğuyor ve ergenlikte 300 bin yumurta hücresi oluyor. Yaş aldıkça yumurta hücrelerinin sayısı azalıyor. Bazı kadınlarda bu rezervin tükenme hızıyla ilgili sorun var, yani daha hızlı bir şekilde yumurta rezervleri bitiyor. Yumurtalık rezervi genetik olarak hızlı tükenebileceği gibi, çevresel faktörler de etkili oluyor, günümüzde tükettiğimiz bütün besinler bazı kimyasal maddeler içeriyor. Ayrıca radyasyon maruziyeti, radyoterapi, kemoterapiler de rezervi etkilemektedir. Bu ve buna benzer olumsuzluklar nedeniyle kadınların, daha fazla oranda erken yumurtalık yaşlanmasına maruz kalması sözkonusu oluyor, doğurganlık kapasitesi de olumsuz yönde etkileniyor. Geçmişte ailede erken menopoz olmasa da sonraki fertlerde erken menopoz ortaya çıkabiliyor. Bu da doğurganlığı olumsuz etkiliyor."
YUMURTALIK REZERVİNE NEDEN BAKILMALI?
Kadınların farkında olmadan yumurtalık rezervinin biteceğini bazı durumların varlığı halinde mutlaka test yapılması gerektiğini dile getiren Prof. Dr. Fatih Şendağ, bunları şöyle sıralıyor:
-Yumurtalık cerrahisi geçirmiş olunması.
-Ailede erken menopoza giren yakınların bulunması.
-Çikolata kisti olması. Çünkü bu durumda da yumurta gelişimi etkileniyor.
Herşeye rağmen hiçbirşey olmasa da yumurtalık rezervi baktırmanın zararlı olmadığına inandığını ifade eden Prof. Dr. Fatih Şendağ, başlıca şu önemli noktaların altını çiziyor:
"Genç kadınların çoğu kadın doğum hekimine muayene için evlendikten sonra geliyor. Evlilik yaşı ileri yaşlara taşındıkça da bu risk artıyor. Ayrıca bazen çok genç yaşlarda yumurtalık cerrahisi geçirenlerin çok dikkatli olması gerekiyor. gencin güzelim yaklaşımı her zaman yumurtalık rezervleri için geçerli olmuyor. Özellikle çikolata kisti olanlar rezerv testleri yaptırmalıdır. Ameliyata karar verirken bunu gözönünde bulundurmalıdırlar."
Rezervi az olan genç bayanlar ne yapabilir?
Artık elden gelen birşeyler var. Avrupa'da yumurta dondurma uzun yıllardır uygulanıyordu. Çok yakın zamanda Bakanlığımızın yaptığı değişiklik ile artık rezerv sorunu olan bayanlar yumurtalarını dondurabilecekler. Bu ülkemiz için gerçekten çok önemli bir gelişmedir. Artık kanser tedavisi öncesi, ailede erken menopoz öyküsü olanlar, yumurtalık cerrahisi geçirenler ve benzeri sebeplerle rezervleri tehdit altında olan bayanlar yumurtalarını dondurabilecekler. Elbetteki bu işlemler tüp bebek merkezlerinde gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla artık hastalarımızın dondurma imkanları iyi merkezleri araştırmaları da gerekiyor.
Etiketler